Diagnoza psychologiczna

Przeprowadzeniem diagnozy psychologicznej zajmuje się psycholog diagnosta. Bardzo często Pacjenci są do niego kierowani przez innych specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym.

Psycholog diagnosta zbiera szeroki wywiad dotyczący problemów zdrowotnych (somatycznych) Pacjenta i w ich kontekście ustala czy i w jakim zakresie problemy emocjonalne Pacjenta mają wpływ na jego zdrowie fizyczne, oraz jaki wpływ mają jego trudności zdrowotne na funkcjonowanie psychiczne.

Diagnoza psychologiczna to proces, który obejmuje rozmowę ze specjalistą i wypełnienie odpowiednich testów (zawsze dobranych indywidualnie pod kątem występującego problemu), a później — omówienie wyników. Psycholog diagnosta stawia diagnozę po zebraniu reprezentatywnej próbki zachowań Pacjenta.

Na konsultacji diagnostycznej Pacjent uzyskuje możliwość spojrzenia na swoje problemy w sposób holistyczny, obejmujący:

• funkcjonowanie psychofizyczne,
• funkcjonowanie behawioralne,
• funkcjonowanie społeczne,
• samoocenę,
• funkcjonowanie poznawcze.

Diagnoza psychologiczna obejmuje opis stanu badanego oraz sposób jego funkcjonowania w życiu codziennym, ocenę zasobów, mocnych i słabych stron, a także wykrycie mechanizmów odpowiedzialnych za trudności (przy czym nie zawsze jest to możliwe). Dzięki diagnozie psychologicznej Pacjent zyskuje pełny obraz siebie oraz informacje, czy i jakiego leczenia potrzebuje.

Na diagnozę psychologiczną warto zgłosić się wówczas, gdy mierzymy się z trudnościami emocjonalnymi lub w funkcjonowaniu społecznym — zwłaszcza jeśli korzystaliśmy już wcześniej z różnych konsultacji i wsparcia, a przyczyna niesatysfakcjonującego funkcjonowania i złego samopoczucia pozostaje niejasna. Gdy czujemy się „inni”, niepasujący do otoczenia, stale zmęczeni, rozproszeni, towarzyszy nam „huśtawka nastrojów” i skrajność w ocenie intencji innych ludzi, potrzeba bycia stale w centrum uwagi (albo wręcz przeciwnie — zbyt często wycofujemy się z życia).

Diagnoza psychologiczna pozwala nie tylko zdiagnozować występujące zaburzenia psychiczne, ale odpowiedzieć na pytania o kontekst działania Pacjenta – dlaczego tak się zachowuje, co może zrobić, żeby uzyskać pożądany stan psychiczny – pozwala zrozumieć zachowanie, wyjaśnić jego przyczyny oraz zaplanować odpowiednie działania psychologiczne mogące pomóc Pacjentowi.

Diagnoza psychologiczna to proces obejmujący 3-4 sesje z psychologiem diagnostą. Podczas pierwszej wizyty specjalista zbiera wywiad, dlatego należy przygotować się do wizyty z dokładnie przemyślanym problemem. Najlepiej zapisać sobie wszystkie ważne informacje, takie jak:

• Co stanowi problem?
• Od jak dawna występuje dana trudność?
• Czy były już podejmowane próby rozwiązania problemu? Jakie?
• Co zdaniem Pacjenta może mieć związek z problemem?

Oprócz spisanych pytań do diagnosty warto zabrać ze sobą dotychczasową dokumentację medyczną, w tym dokumentację szpitalną, wszelkie opinie psychologiczne i karty informacyjne z poprzednich wizyt, a w przypadku dzieci — książeczkę zdrowia.

Psycholog podczas rozmowy będzie dopytywał Pacjenta o wszystkie ważne dla niego informacje. Kolejne dwa spotkania będą dopasowane indywidualnie do Pacjenta i jego problemu. Psycholog diagnosta będzie korzystał z narzędzi diagnostycznych (np. testów psychologicznych) oraz wiedzy, którą uzyskał od Pacjenta. Ostatnie spotkanie to omówienie uzyskanych wyników oraz wniosków, które mogą być przydatne dla osoby zgłaszającej się na wizytę w kontekście dalszego funkcjonowania i podjęcia leczenia, jeśli jest taka konieczność.

Testy wykorzystywane przez psychologa diagnostę nie mają nic wspólnego z testami znanymi nam z różnych magazynów czy stron internetowych. To specjalnie dobrane kwestionariusze, na podstawie których psycholog stara się zrozumieć model funkcjonowania Pacjenta, jego zachowania i sposób myślenia.

W gabinetach MindHealth stosowany jest szeroki przekrój kwestionariuszy — nasi specjaliści wykorzystują m.in. testy psychologiczne:

• ASRS,
• SPR/SPR-2,
• Conners-3,
• STAI/STAIC,
• O-Z,
• EPQ-R/EPQ-R(S),
• MSEI,
• SCID-5-SPQ/SCID-5PD,
• CDI-2.

Diagnoza psychologiczna ma wpływ na wybór odpowiedniej metody postępowania i właściwej formy terapii. Bardzo często do psychologa diagnosty kieruje Pacjenta psychiatra lub psychoterapeuta, którzy chcą jak najlepiej dobrać odpowiednie metody leczenia różnych zaburzeń. Dzięki temu możliwe jest przepisanie właściwych leków lub rozpoczęcie terapii w najbardziej adekwatnym nurcie.

Z dzieckiem należy udać się do psychologa diagnosty wtedy, kiedy:

•  istnieje podejrzenie, że trudności dziecka wynikają z zaburzeń rozwojowych (np. ADHD, ADD, czy autyzmu);
• pojawiają się trudności wychowawcze;
• trudności dziecka oddziałują na wiele sfer – pojawiają się problemy w nauce, w relacjach z rówieśnikami i/lub z rodzicami.

W proces diagnostyczny dziecka powinien być zaangażowany nie tylko psycholog diagnosta, ale i psychiatra dziecięcy, którzy diagnozę powinni postawić wspólnie, na podstawie obserwacji, testów, wywiadu lekarskiego i psychologicznego. Końcowa diagnoza ma charakter medyczny, jest ona niezbędna do np. ubiegania się przez rodziców prawa do nauczania indywidualnego lub przyznanie dziecku stopnia niepełnosprawności.

Diagnoza psychologiczna u dzieci i młodzieży może stwierdzić występowanie m.in.:

• depresji dziecięcej;
• zaburzeń lękowych, w tym fobii szkolnej;
• zaburzeń zachowania (także opozycyjno-buntowniczych);
• zaburzeń rozwoju intelektualnego;
• zaburzeń funkcji poznawczych;
• zaburzeń ze spektrum autyzmu;
• zespołu Aspergera;
• zaburzeń odżywiania;
• zaburzeń koncentracji (ADD);
• zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD);
• ryzyka nieharmonijnie kształtującej się struktury osobowości;
• zachowań autoagresywnych (myśli i zamiary samobójcze, samookaleczenia, uzależnienia substancjonalne i behawioralne).

Do psychologa diagnosty powinni zgłosić się Pacjenci, którzy podejrzewają u siebie zaburzenia psychiczne – doświadczają niepokojących objawów, które można przypisać niektórym zaburzeniom, np. zaburzeniom osobowości. W MindHealth – Centrum Zdrowia Psychicznego psycholog diagnosta może stwierdzić rozwój wielu zaburzeń, a także zbadać poziom inteligencji, stresu, samoocenę lub poziom negatywnych emocji u Pacjenta.

Specjalista stwierdza na podstawie wywiadu i testów m.in. następujące problemy natury psychicznej:

• zaburzenia osobowości – diagnozę można postawić dopiero w wieku dorosłym;
• zaburzenia ze spektrum autyzmu;
• zaburzenia odżywiania;
• różnego typu fobie, w tym fobie społeczną;
• zespół Aspergera;
• zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD),
• zaburzenia koncentracji (ADD);
• zaburzenia lękowe, zaburzenia afektywne, (depresja, Choroba Dwubiegunowa Afektywna);
• stopień uzależnienia od substancji psychoaktywnych i uzależnień od czynności (behawioralnych).

Psycholog diagnosta stwierdza także niepełnosprawność intelektualną lub iloraz inteligencji poniżej średniej.

Do neuropsychologa warto zgłosić się wówczas, gdy chcemy ustalić, czy obecne trudności poznawcze, (np. zaburzenia pamięci i uwagi) wynikają z fizjologicznego procesu starzenia się, czy też z chorób neurodegeneracyjnych lub o podłożu naczyniopochodnym. Pod kontrolą tego specjalisty powinny pozostawać także osoby z problemami kardiologicznymi (nadciśnienie), endokrynologicznymi, (niedoczynność tarczycy), z cukrzycą I II typu, insulinoopornoscią, z obciążającym wywiadem rodzinnym w kierunku zespołów otępiennych, a także po przebytej boreliozie, w przebiegu chorób wątroby, nerek i nadnerczy, epilepsji, Pacjenci z niedoborami mikroelementowymi i witaminowymi, po przebytym zakażeniu wirusem Sars-Cov2.

Pacjenci, którzy doświadczają zaburzeń koncentracji uwagi, nadimpulsywności, zaburzeń hiperkinetycznych, także w wieku dorosłym mogą uzyskać w gabinecie skuteczną diagnozę neuropsychologiczną i pomoc w zakresie poprawy funkcjonowania poznawczego. Warto przy tym pamiętać, że także psycholog diagnosta z dobrymi kwalifikacjami jest w stanie rozpoznać zaburzenia neurologiczne i pokierować Pacjenta do specjalisty.

Nasi psychologowie diagności przyjmują w placówkach MindHealth Zdrowia Psychicznego w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku, Toruniu i Katowicach. Każdy z gabinetów mieści się w centrum, z dogodnym dojazdem zarówno samochodem, jak i komunikacją miejską.

Zapraszamy do zapisów pod numerem telefonu 22 566 22 24.

Uwaga! Przed umówieniem się na diagnozę Pacjent musi odbyć konsultację z diagnostą (chyba że posiada skierowanie/ zalecenie od innego specjalisty z naszej placówki).

Kompleksowa diagnoza psychologiczna wykonywana w gabinecie psychologa diagnosty w MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego to koszt od 300 do 360 zł*. Cena zależy od lokalizacji — szczegóły sprawdzisz w zakładce cennik.