Terapia grupowa

Na tle grupy zarówno specjaliści jak i uczestnicy są w stanie zaobserwować więcej psychologicznych zależności, uwzględniając różne perspektywy. Interakcja i komunikacja są istotnymi elementami procesu terapeutycznego. Spotkania otwierają uczestników na zmianę, odsłaniają faktyczny problem, udowadniają istnienie trudności w danym obszarze.

W wielu przypadkach, gdyby nie spotkania z grupą, nie byłoby możliwe osiągnięcie określonego celu terapeutycznego takiego jak podczas sesji indywidualnych. To w gronie innych osób uczestnik ma mieć większą szansę na wymianę myśli, emocji, informacji.

Komunikacja na żywo może być dla wielu przyszłych uczestników stresująca, jednak praca terapeutyczna w grupie dostarcza mnóstwa korzyści — zwłaszcza że prowadzący terapię rzetelnie dobierają uczestników grupy, uwzględniając przy wyborze szczególne cechy jej członków.

Terapia grupowa to niezwykle skuteczna metoda leczenia. Może być elementem uzupełniającym proces terapeutyczny lub być jedyną formą wsparcia. Uczestnicy grup wsparcia odczuwają potrzebę dalszej pracy nad sobą i stawiania kolejnych kroków. Zauważalne efekty pracy w grupie determinuje większą dbałość o pracę nad sobą, swoimi problemami i słabościami.

Każda decyzja o wprowadzeniu zmiany w niefunkcjonującym prawidłowo wzorcu zachowań czy myśli – a tym samym dbałość o zdrowie i równowagę psychiczną – jest słuszna. 

Podjęcie leczenia w formie terapii grupowej to pewność sięgania po następujące korzyści:

• wsparcie grupowe jest tożsame z oferowaniem jej członkom niezbędnej pomocy i wsparcia psychologicznego;
• uczestnik uczy się tworzenia nowych relacji społecznych, interpersonalnych;
• grupa staje się dla wszystkich osób źródłem wewnętrznej przemiany;
• podczas sesji uczestnicy lepiej rozpoznają swoje emocje, uczą się przyczyn ich powstawania, odnajdują źródła problemu i stawiają czoła wyzwaniom;
• uczestnik zajęć nie musi obawiać się osądzania, wyszydzania czy wyśmiewania – każdy z członków grupy znalazł się w niej z jakiegoś powodu;
• komunikacja i interakcja pomiędzy członkami grupy, uwidacznia zarówno słabości jak i odkrywa wewnętrzne zasoby;
• uczestnicy rozpoznają swoje ograniczenia, odkrywają przeszkody, które stają na drodze do osiągania trwałych relacji i związków, zadowolenia z siebie, spełnienia w życiu zawodowym i prywatnym;
• osoby biorące udział w terapii uczą się rozumienia zachowań i emocji innych osób z otoczenia, a tym samym uwrażliwiają się na potrzeby pozostałych.

Podczas cyklicznych spotkań, terapeuci realizują określone cele. Z założenia terapia grupowa pozwala m.in. zmniejszyć poczucie społecznej izolacji, ponieważ każdy z uczestników znajduje się w tym samym co pozostali miejscu i czasie, zatem boryka się z równie ważnym dla niego (a być może, również dla otoczenia) problemem.

Osoba czująca lęk przed osądzaniem zaczyna zauważać, że są inni ludzie, którzy zmagają się z tym samym lub podobnym problemem. Grupa daje nieocenione poczucie bezpieczeństwa.

Podczas terapii grupowej:

• uczestnicy uczą się od siebie wzajemnie, mogą sobie pomagać, wymieniać się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami;
• rozmowa i wymiana informacji na temat problemów natury psychicznej czy leczenia, sprzyja edukacji i zwiększa szanse na szukanie pomocy w sytuacji kryzysowej;
• podkreśla się znaczenie słowa „odpowiedzialność” zarówno za swoje życie jak i konsekwencje podjętych decyzji;
• członkowie grupy uczą się niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym, umiejętności społecznych.

Podczas grupowych spotkań z Pacjentami, psychoterapeuci stale obserwują i analizują sposób funkcjonowania jej członków. Diagnoza polega na sporządzeniu opisu mechanizmów wyjaśniających problem – szczególne trudności pacjenta. Specjaliści określają pozytywne i negatywne cechy psychiczne pacjenta, wskazują na dalsze możliwości postępowania i perspektywę na przyszłość.

Podczas terapii wykorzystuje się różne modele pracy w grupie, formy wsparcia i leczenia. Można wyróżnić kilka koncepcji — w tym elementy techniczne i podejście:

• terapii Gestalt;
• terapii poznawczo-behawioralnej;
• interpersonalne;
• psychoedukacyjne;
• psychoanalityczne;
• psychodynamiczne;
• egzystencjalne.

Stosowane podczas sesji grupowych metody i techniki psychologiczne mają wspomagać leczenie zbiorowe, a ich celem jest modyfikacja zachowań poszczególnych jej uczestników.

Psychoterapeuci wykorzystują w swojej pracy:

• społeczność terapeutyczną;
• ćwiczenia relaksacyjne;
• psychodramy;
• ćwiczenia uważności;
• gry;
• elementy: muzykoterapii, arteterapii, choreoterapii, teatroterapii;
• trening funkcji poznawczych;
• trening asertywności społecznej;
• naukę pozytywnego myślenia;
• aktywizację behawioralną.

Terapia grupowa jest skuteczną metodą leczenia zaburzeń psychicznych i niezawodnym wsparciem osób pozostających w niełatwej sytuacji życiowej i zmagających się z trudnymi wydarzeniami. Terapia zbiorowa przynosi również wiele korzyści osobom chorującym (m.in. na nowotwory, stwardnienie rozsiane, AIDS, cukrzycę).

Wsparcie psychologiczne w szerszym gronie może być elementem rozwoju osobistego i zawodowego.

Z formy wsparcia grupowego mogą skorzystać osoby:

• z zaburzeniami:
  - nastroju;
  - osobowości;
  - zachowania;
• uzależnione od substancji psychoaktywnych, w tym m.in. od:
  - alkoholu;
  - narkotyków: opioidów, kokainy, halucynogenów;
  - substancji nasennych i uspokajających;
  - palenia tytoniu;
  - dopalaczy t.zw. nowych substancji psychoaktywnych;
• uzależnione od czynności i zachowań, w tym m.in. od:
  - hazardu (patologiczny hazard);
  - Internetu (siecioholizm);
  - gier komputerowych;
  - uzależnienie od telefonu/smartfona;
  - zakupów (zakupoholizm);
  - pracy (pracoholizm);
  - ćwiczeń fizycznych;
• z zaburzeniami nerwicowymi;
• z fobią, lękami;
• ze zdiagnozowaną lub podejrzeniem depresji;
• z dystymią;
• z problemami rodzinnymi, w małżeństwie, w relacji partnerskiej;
• zmagające się z trudnym wydarzeniem, w tym m.in.:
  - chorobą, kalectwem;
  - utratą bliskiej osoby, żałobą;
  - doświadczeniem gwałtu, wykorzystywania seksualnego;
  - traumą z dzieciństwa;
• cierpiące na choroby somatyczne lub członkowie rodzin osób chorujących m.in. na:
  - przewlekłe choroby układu nerwowego (stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne);
  - choroby nowotworowe;
  - choroby serca (choroba niedokrwienna serca);
  - cukrzyca;
  - HIV/AIDS.

Warto zgłosić się na terapię grupową, jeśli:

• doświadczamy trudności w życiu emocjonalnym;
• chcemy rozpocząć pracę nad sobą i swoimi słabościami;
• chcemy uzupełnić proces terapii indywidualnej;
• odczuwamy brak umiejętności nawiązywania bliskich, intymnych więzi;
• unikamy konfrontacji, uciekamy od problemów;
• reagujemy zbyt impulsywnie na bodźce, zbyt szybko ulegamy emocjom;
• zmagamy się z problemem nieśmiałości, lęku, wycofania;
• mamy zaburzoną samoocenę, nie odczuwamy satysfakcji ze swoich osiągnięć, jesteśmy stale niezadowoleni z siebie;
• doświadczamy niezrozumienia ze strony otoczenia;
• doświadczamy poczucia braku sensu, beznadziei;
• odczuwamy stały niepokój, lęk, napięcie;
• odczuwamy nadmierny, przewlekły, silny stres;
• doświadczamy współuzależnienia (syndrom DDA; Dorosłe Dzieci Alkoholików);
• próbujemy uporać się z problemami w życiu zawodowym, osobistym (kryzys małżeński);
• mamy trudności w sferze wychowawczej;
• zmagamy się z bezsennością, zaburzeniami odżywiania.

Zawód psychoterapeuty wpisany jest w obszar opieki zdrowotnej. Terapeuci udzielają profesjonalnego wsparcia psychologicznego osobom doświadczającym szeroko rozumianych trudności. W codziennej pracy psychoterapeuci wykorzystują zdobytą wiedzę, umiejętności, doświadczenie i kompetencje, stosując określone metody i techniki zgodne z wybranym nurtem psychoterapeutycznym.

Pacjentami gabinetów terapeutycznych są osoby przeżywające kryzys w życiu osobistym, rodzinnym, zawodowym, po trudnych doświadczeniach, ze zdiagnozowaną chorobą natury psychicznej lub somatyczną, z której istnieniem chcą się uporać lub pogodzić.   

Do głównych zadań psychoterapeuty w ramach terapii grupowej należy: 

• diagnoza problemu;
• zawarcie kontraktu terapeutycznego (umowy między pacjentem a psychoterapeutą, w której zawarte są warunki współpracy oraz przyjęty sposób leczenia w ramach terapii);
• ustalenie celu pracy z Pacjentem;
• praca nad problemami Pacjenta;
• prowadzenie działań profilaktycznych;
• psychoedukacja;
• prowadzenie działań interwencyjnych.

Najczęściej stosowane przez terapeutów nurty psychoterapii to:

• psychoanaliza;
•  psychoterapia psychodynamiczna;
• psychoterapia poznawczo-behawioralna;
• psychoterapia systemowa;
• psychoterapia Gestalt;
• psychoterapia egzystencjalna.

Terapeuta ma odpowiednie kwalifikacje i umiejętności do prowadzenia różnych form psychoterapii: wśród nich jest oczywiście terapia grupowa.

W zależności od struktury grupy terapeutycznej, wieku czy trudności, z którymi borykają się jej członkowie, terapeuta pomaga sformułować kilka celów, które w trakcie procesu mogą być modyfikowane. 

Celem leczenia zbiorowego jest m.in.:

• zmiana nieprawidłowych wzorców myślenia i zachowania;
• rozwój kompetencji społecznych;
• rozpoznawanie własnych emocji, odczuć, potrzeb;
• odkrywanie swoich zasobów;
• zdeterminowanie uczestników do oduczania się automatycznych sposobów reagowania na czyjeś zachowanie i postawę;
• edukacja psychologiczna (rozumienie zachowań otoczenia, uczenie się procesów grupowych);
• uczenie się empatii;
• przepracowanie problemu zależności i niezależności;
• uzyskanie większej pewności siebie i wzmocnienie poczucia własnej wartości oraz sprawczości;
• odkrywanie innych, efektywniejszych sposobów rozwiązywania problemów (nauka umiejętności wyszukiwania konstruktywnych rozwiązań). 

Zapisy na terapię grupową w placówkach MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego przyjmujemy pod numerem telefonu (22) 566 22 24. Każdy Pacjent zainteresowany udziałem zostaje zapisany na liście rezerwowej: gdy tylko zbierze się odpowiednia liczba chętnych, uruchamiamy grupę.

Nasze placówki mieszczą się w największych polskich miastach: Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Katowicach: zapraszamy do zgłoszeń na terapię grupową w swojej miejscowości.