Logopeda Poznań

Logopedia jest dziedziną nauki wywodzącą się z psychiatrii. Zajmuje się zaburzeniami mowy, których objawem jest m.in. trudność w wysławianiu się czy nieprawidłowy ton i płynność głosu.

Celem logopedy jest likwidacja barier komunikacyjnych wpływających negatywnie na emocjonalny, społeczny i intelektualny rozwój Pacjenta.

Logopedia zazwyczaj kojarzy nam się usuwaniem wad wymowy u dzieci. Jednak specjalista ma znacznie więcej zawodowych zadań. Interweniuje w przypadku problemów komunikacyjnych u osób w każdym wieku.

Obszary zainteresowań zawodowych logopedy to:

• wczesna interwencja u noworodków i niemowląt;
• opóźnienie rozwoju mowy;
• wady wymowy;
• jąkanie i inne problemy z płynnością tempem mówienia;
• mutyzm wybiórczy;
• pomoc Pacjentom z alalią, afazją, dyzartrią i porażeniem mózgowym (zajmuje się tym specjalista zwany neurologopedą);
• zaburzenia mowy i komunikacji u osób niesłyszących, niedosłyszących czy głuchoniemych (logopeda specjalizujący się w tej dziedzinie nazywany jest surdologopedą);
• trudności z mową i komunikacją u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu;
• zaburzenia mowy u Pacjentów z problemami zdrowia psychicznego;
• nauka głosu zastępczego u osób po usunięciu krtani;
• zaburzenia mowy u seniorów;
• niedokształcenie mowy u osób niepełnosprawnych intelektualnie;
• dykcja, emisja i higiena głosu (logopedia artystyczna).

Logopedzi, w tym ci pracujący w poznańskim Centrum Zdrowia Psychicznego MindHealth, zajmują się diagnozowaniem oraz terapią wad i zaburzeń mowy, takich jak:

• dyslalia: część logopedów zalicza ją do wad wymowy. Polega na nieprawidłowej, odbiegającej od normy ustalonej przez zwyczaj społeczny, wymowie głosek. Przykłady dyslalii to seplenienie/sygmatyzm (niewłaściwa wymowa „s”, „z”, „c”, „dz”, „sz”, „rz(ż)”, „cz”, „dż”, „ś”, „ź”, „ć”, „dź”), rotacyzm/reranie (nieprawidłowa wymowa „r”), kappacym/gammacyzm (zastępowanie „k” i „g” odpowiednio „t” i „d”) oraz mowa bezdźwięczna (zastępowanie spółgłosek dźwięcznych bezdźwięcznymi). Do przyczyn dyslalii zalicza się m.in. nieprawidłowe oddychanie, żucie, połykanie, wadę zgryzu, obniżoną sprawność aparatu artykulacyjnego czy uszkodzenie słuchu. Celem terapii jest wywoływanie lub korygowanie nieprawidłowych dźwięków i kształtowanie nawyków poprawnej wymowy;

• rhinolalia (nosowanie): nosowanie otwarte cechuje się nosową wymową głosek ustnych, a nosowanie zamknięte – ustną wymową głosek nosowych, np. „m” „b”, „n” „d”, „ą” „a” czy „ę” „e”. Rhinolalia może mieć wiele przyczyn. Zalicza się do nich m.in. rozszczep podniebienia. Jednym z głównych celów terapii jest zmniejszenie lub zlikwidowanie specyficznych symptomów;

• dysleksja: tak określa się trudności w nabywaniu i stosowaniu umiejętności czytania i pisania. Przyczyny dysleksji są wciąż dyskutowane. Terapia wymaga całego spektrum zajęć, które dostosowuje się do możliwości konkretnego dziecka;

• jąkanie: jest uważane za jedno z najcięższych zaburzeń zdolności komunikacyjnej. Wśród jego przyczyn najczęściej wymienia się dziedziczność. Jego objawami są charakterystyczne niedobrowolne specyficzne pauzy zaburzające płynność mówienia oraz nadmierny wysiłek i napięcie psychiczne. Maksymalnym celem terapii jest zlikwidowanie wszystkich trzech wymienionych zbiorów symptomów;

• afazja; afazja dziecięca (alalia): jest wynikiem uszkodzenia mózgu. Wiąże się z całkowitą lub częściową utratą zdolności mówienia i rozumienia wypowiedzi słownych. Do najczęstszych przyczyn afazji u dorosłych należy udar mózgu. Terapia afazji polega na odbudowywaniu umiejętności językowych, a afazji dziecięcej – na kształtowaniu mowy od postaw;

• mutyzm; mutyzm wybiórczy: mutyzm oznacza utratę zdolności mówienia. Może wystąpić u osób w różnym wieku. Istnieje również mutyzm wybiórczy (selektywny), który charakteryzuje się milczeniem tylko w niektórych sytuacjach społecznych, np. w szkole. Wśród wielu przyczyn mutyzmu wymienia się traumę psychiczną. Obecnie mutyzm uważany jest za problem psychiatryczny. W terapii logopeda wspiera psychiatrę czy psychologa;

• dyzartria (dysartria): charakteryzuje się trudnościami lub utratą zdolności do formułowania poprawnych wypowiedzi. Jest to wynikiem uszkodzeń ośrodków i dróg unerwiających aparat mówienia. Dyzartria występuje w mózgowym porażeniu dziecięcym, chorobie Parkinsona i innych chorobach mózgu. Celem terapii u dorosłych jest podtrzymanie sprawności komunikacyjnych, a u dzieci – m.in. kształcenie poprawnych wypowiedzi;
  mowa bezładna (niewyraźna mowa, giełkot): charakteryzuje się przyspieszonym i/lub nieregularnym tempem mowy. Przyczyny bezładnej mowy są często nieznane. Terapia jest zwykle długotrwała i wymaga szczególnej motywacji Pacjenta;

• zaburzenia głosu: mogą objawiać się m.in. zachrypnięciem, zmęczeniem głosowym, głosem z szelestem, utratą głosu, załamaniem wysokości/siły głosu czy głosem słabym i trzęsącym się (tremorem). Mają wiele różnych przyczyn. Celem interwencji terapeutycznej jest ponowne wytworzenie głosu o takiej efektywności i dźwięczności, która odpowiada codziennym i zawodowym potrzebom posiadacza.

Na wizytę u logopedy nigdy nie jest za wcześnie. Jeżeli zaobserwujemy trudności dotyczące mowy u dziecka, nie powinniśmy ich bagatelizować. W wielu przypadkach nieprawidłowości są spowodowane poważniejszymi przyczynami, które należy zdiagnozować i leczyć.

Dlatego warto na bieżąco obserwować „kamienie milowe” w rozwoju mowy i w razie zaobserwowania zaburzeń jak najszybciej zapisać dziecko do logopedy.

Prawidłowy rozwój mowy wygląda następująco:

• 1 rok życia („okres melodii, sygnału, apelu”): przedjęzykowym sposobem porozumiewania się dziecka z otoczeniem jest płacz. Mając 2-4 miesiące dziecko zaczyna głużyć, a w 6. miesiącu życia – gaworzyć. Trzeba wiedzieć, że głużenie to odruch bezwarunkowy. Natomiast gaworzenie jest zamierzone i polega na naśladowaniu dźwięków otoczenia lub wydawanych przez siebie. Nie występuje więc u dzieci, które nie słyszą. Około 9. miesiąca życia następuje faza naśladowania i powtarzania dźwięków. Pod koniec tego okresu dziecko powtarza ze zrozumieniem pierwsze słowa (np. „mama”, „tata”);

• 2 rok życia („okres wyrazu”): dziecko opanowało już „o”, „u”, „a”, „e”, „y” oraz „p”, „b”, „m”, „t”, „d”, „n”, „l”, „k”, „ś”, „ć”, „dź”. Zaczyna wypowiadać pojedyncze słowa. Maluch, by być lepiej rozumiany, uzupełnia wypowiedzi mimiką, gestami czy wskazywaniem palcem. Charakterystyczne dla tego okresu jest wymawianie tylko pierwszej sylaby lub końcówki wyrazu;

• 3 rok życia („okres zdania”): na początku tego czasu dziecko posługuje się prostymi zdaniami, głównie dwuwyrazowymi. Zaczyna używać pozostałych głosek. Rozszerza się jego zasób słów (obejmuje 1000-1500 wyrazów). Widać ogromny postęp w rozwoju mowy. Brzmienie wielu znaków nie jest jeszcze prawidłowe, ale nie należy się tym niepokoić.

Koszt wizyty u logopedy w Centrum Zdrowia Psychicznego MindHealth w Poznaniu wynosi 130 zł*. Istnieje możliwość konsultacji telemedycznych.

Podczas pierwszej wizyty logopeda diagnozuje problem i dobiera sposób postępowania odpowiedni do rodzaju zaburzenia, potrzeb, wieku i możliwości Pacjenta. Terapia polega na wykonywaniu ćwiczeń. W zależności od wady czy zaburzenia, mają one na celu usprawnienie, przywrócenie lub kształtowanie mowy i komunikacji. Wykonuje się je zarówno w gabinecie specjalisty, jak i w domu.

Najczęstszym celem terapii logopedycznej jest usunięcie problemu. W bardziej skomplikowanych przypadkach działania specjalisty prowadzą do złagodzenia symptomów.

Logopeda podczas terapii z Pacjentem kieruje się  określonymi zasadami. Odgórnie przyjętymi w logopedii regułami są:

• zasada wczesnego rozpoczynania terapii: wynika z faktu, że wczesna interwencja skraca czas i zwiększa efektywność terapii;
• zasada indywidualizacji: oznacza indywidualne podejście do każdej osoby uczestniczącej w terapii logopedycznej;
• zasada wykorzystania wszelkich możliwości dziecka: zakłada, że w terapii należy wykorzystać wszystkie zmysły dziecka;
• zasad kompleksowego oddziaływania: realizowana jest w przypadku współwystępowania innych zaburzeń i zakłada konieczność równoległego (obok terapii logopedycznej) leczenia tych problemów;
• zasada aktywnego i świadomego udziału: oznacza, że Pacjent powinien mieć potrzebę ćwiczeń i świadomie w nich uczestniczyć;
• zasada współpracy z najbliższym otoczeniem: polega na rzetelnym poinformowaniu otoczenia Pacjenta na temat zdiagnozowanych zaburzeń, wspólnym omówieniu zasad terapii, ustaleniu wzajemnych oczekiwań, dzieleniu się efektami czy wyjaśnianiu celu podejmowania dodatkowych badań;
• zasada systematyczności: wiąże się z postępowaniem według z góry określonych schematów;
• zasada stopniowania trudności: zakłada konieczność stosowania ćwiczeń od najłatwiejszych do coraz trudniejszych dla danej osoby.

Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości związane z mową dziecka czy dorosłego, jak najszybciej umów się na konsultację logopedyczną. Profesjonalną pomoc specjalistów w Poznaniu oferuje Centrum Zdrowia Psychicznego MindHealth.

Zapisy przyjmowane są pod numerem telefonu 22 566 22 24. Do logopedy, surdologopedy czy neurologopedy można umówić się również online - za pośrednictwem sklepu internetowego.