Psycholog dziecięcy

Psycholog dziecięcy to ekspert w rozwiązywaniu problemów psychologicznych dzieci. Do jego zawodowych zadań należy:

• pomoc,
• doradztwo,
• edukacja,
• przeprowadzanie testów,
• diagnozowanie,
• opiniowanie.

Czasem współpracuje z innymi specjalistami, np. z logopedą czy lekarzem psychiatrą. Niekiedy prowadzi również psychoterapię dzieci (to jedna z metod leczenia osób z zaburzeniami psychicznymi).

Celem pomocy i doradztwa psychologicznego dla najmłodszych Pacjentów jest złagodzenie napięcia, wyciszenie negatywnych emocji oraz – w dalszej perspektywie – pomoc w realizacji zadań rozwojowych, zaspokajaniu potrzeb i rozwijaniu umiejętności psychospołecznych potrzebnych do stawiania czoła wyzwaniom. 

Sygnałami przeżywania trudności rozwojowych lub zaburzeń psychicznych u dzieci, w których pomaga psycholog dziecięcy, mogą być m.in.:

• w okresie przedszkolnym: niestosowanie się do zaleceń i reguł opiekuna, przeżywanie lęków, negatywne relacje z rodzicami, lekceważenie lub odrzucenie przez rówieśników, słabe wyrażanie emocji, zbytnie zainteresowanie grami komputerowymi czy telewizją;
• w okresie wczesnoszkolnym: nadmierna impulsywność, przesadna reakcja na stres, słabe umiejętności społeczne, utrzymywanie się lęków, trudności w rozwiązywaniu problemów dotyczących relacji z innymi, częste kontakty z dziećmi wywierającymi zły wpływ, brak zrozumienia i wyrażania złożonych emocji, negatywne myśli na temat siebie i innych, słabe przystosowanie do warunków szkolnych, wzmożona męczliwość, trudności z koncentracją uwagi, obniżona wytrwałość, brak systematycznego odrabiania lekcji.

Sygnałem do zgłoszenia się do psychologa dziecięcego jest brak oczekiwanych postępów w rozwoju. Po poradę należy się też udać, jeśli maluch ma problemy z komunikacją czy nawiązywaniem relacji, unika zabaw i zamyka się we własnym świecie.

Wskazaniem do spotkania ze specjalistą są również problemy wychowawcze czy nasilone reakcje złości, płaczu lub lęku.

Należy także skonsultować bóle głowy, brzucha czy moczenie się, które nie są związane z przyczyną somatyczną.

Specjalista wspiera również najmłodszych w trudnych sytuacjach życiowych, np. w przypadku rozwodu rodziców, śmierci kogoś bliskiego, choroby przewlekłej czy przemocy rówieśniczej.

Wizytę u psychologa dla młodzieży warto rozważyć, jeśli obserwujemy wzmożoną emocjonalność czy nastroje depresyjne. Niepokojąca jest każda negatywna zmiana w funkcjonowaniu, np. wycofywanie się z relacji rówieśniczych, pogorszenie ocen, unikanie szkoły czy porzucenie dotychczasowego hobby.

Po poradę należy się też zwrócić w przypadku nasilonych przejawów buntu. Konsultacja psychologiczna może pomóc również w sytuacji, kiedy dziecko nie akceptuje zmian zachodzących w swoim wyglądzie lub ma problemy z określeniem tożsamości czy odkrywaniem własnej seksualności.

Trzeba skonsultować z psychologiem dla dzieci i młodzieży objawy wszelkich uzależnień. Nie można także lekceważyć zmian w nawykach dotyczących jedzenia, gdyż mogą być sygnałem jednego z zaburzeń odżywiania.

Wizyta psychologiczna dziecka może mieć charakter jednorazowej porady. Często wskazane są jednak regularne spotkania lub terapia.

Częścią pracy psychologa dziecięcego jest współpraca z rodzicami. Ponieważ najmłodsi Pacjenci mogą nie potrafić rozmawiać o emocjach, psycholog dziecięcy, poza rozmową, używa w pracy specyficznych narzędzi diagnostycznych i technik komunikacji. Zalicza się do nich m.in. obserwację spontanicznej aktywności lub zabawy, zabawę kierowaną, rysunek lub testy.

Nie każdemu łatwo jest dojechać do gabinetu w centrum dużego miasta. Dla osób, które mieszkają w mniejszej miejscowości lub po prostu wiedzą, że będą czuć się swobodniej, uczestnicząc w spotkaniu ze specjalistą z własnego mieszkania, istnieje możliwość zamówienia rozmowy zdalnej. Taka forma bywa też dużo mniej stresująca dla dzieci — mali Pacjenci czują się zwykle bezpieczniej, przebywając w znanym otoczeniu.

Chcesz skorzystać z takiej formy pomocy psychologicznej? Wystarczy przygotować komputer lub laptop z dostępem do internetu i działającą kamerą oraz mikrofonem. Można też porozmawiać ze specjalistą przez telefon.

Podczas pierwszej wizyty u psychologa dla dzieci prowadzący przeprowadza wywiad psychologiczny. Specjaliści psychologii dziecięcej przyjmujący w Centrach Zdrowia Psychicznego MindHealth może też skierować małego pacjenta na diagnozę psychologiczną. Na takim spotkaniu specjaliści wykorzystują m.in. następujące testy:

• Kwestionariusze do diagnozy ADHD CONNERS 3: test służy do diagnozy ADHD i zaburzeń współwystępujących. Jest stosowany u dzieci i młodzieży w wieku 6-18 lat. Specyficzny sposób przeliczania wyników pozwala na procentowe określenie prawdopodobieństwa występowania ADHD;
• Wielowymiarowy kwestionariusz samooceny MSEI: służy do badania samooceny ogólnej i szczegółowej. Stosuje się go u młodzieży i dorosłych. Składa się z 116 pozycji testowych, do których badany ustosunkowuje się na pięciostopniowej skali;
• Kwestionariusze osobowości EPQ-R, EPQ-R(S): są wykorzystywane do badania podstawowych wymiarów osobowości (w teorii Hansa Eysencka). Mogą służyć m.in. do celów diagnozy indywidualnej w psychologii klinicznej, edukacji i pracy. Są stosowane u młodzieży od 16. roku życia i dorosłych;
• Inwentarz stanu i cechy lęku dla dzieci STAIC: wykonuje się go u dzieci w wieku 10-14 lat. Ma na celu badanie lęku. Składa się z 2 podskal. Pierwsza służy do pomiaru lęku jako reakcji sytuacyjnej. Dzięki drugiej ocenia się lęk jako uwarunkowanie osobowościowe. Test może być wykorzystywany m.in. w diagnostyce zaburzeń lękowych czy przyczyn niepowodzeń szkolnych;
• Zestaw kwestionariuszy do diagnozy spektrum autyzmu ASRS: jest przeznaczony do pomiaru zachowań związanych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Obejmuje szeroki zakres zachowań (problemy w zakresie umiejętności komunikacyjnych, deficyty uwagi, trudności w kontaktach z rówieśnikami i z dorosłymi). Stosuje się go u dzieci i młodzieży w wieku 2-5 i 6-18 lat.

W trakcie pierwszego spotkania specjalista zadaje też pytania dotyczące wieku dziecka, jego sytuacji życiowej i szkolnej oraz sytuacji w rodzinie. Są to standardowe zagadnienia, które nie wychodzą poza ramy gabinetu psychologicznego.

W okresie dzieciństwa i dorastania, poza wymienionymi wcześniej sygnałami przeżywania trudności w realizowaniu zadań rozwojowych, mogą się również ujawnić zaburzenia zdrowia psychicznego. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) połowa wszystkich zaburzeń psychicznych zaczyna się przed 14. rokiem życia. Do zaburzeń zdrowia psychicznego najmłodszych zalicza się m.in.:

• zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD): dzieci z ADHD mają problemy z koncentracją uwagi. Ponadto są nadmiernie ruchliwe i impulsywne;
• zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD): wiążą się z opóźnieniami lub anomaliami relacji społecznych, komunikacji, zachowania i funkcji poznawczych;
• zaburzenia lękowe: należy do nich m.in. lęk separacyjny w dzieciństwie (to jedno z najczęściej rozpoznawanych zaburzeń lękowych u dzieci w wieku przedszkolnym, jego kluczowym objawem jest nadmierny lęk przed rozstaniem z osobami, do których maluch jest przywiązany), uogólnione zaburzenie lękowe (objawia się obecnością lęku niezależnego od sytuacji zewnętrznych, tzw. wolnopłynącego) oraz fobie (charakteryzują się nadmiernym, irracjonalnym lękiem w reakcji na określone sytuacje, obiekty czy wyobrażenie o nich);
• zaburzenia afektywne (nastroju): zalicza się do nich m.in. depresję i chorobę afektywną dwubiegunową. Objawiają się uczuciem smutku i/lub szybko zmieniającym się nastrojem. Depresja u dzieci i nastolatków może mieć też nietypowy obraz. U najmłodszych dominują wtedy skargi somatyczne, a u młodzieży – zaburzenia zachowania. Eksperci WHO zwracają uwagę, że na całym świecie depresja jest jednym z głównych schorzeń i przyczyn niepełnosprawności wśród nastolatków;
• zaburzenia odżywiania: objawiają się szkodliwymi zachowaniami żywieniowymi, takimi jak np. ograniczanie kalorii lub napadowe objadanie się;
• zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD): cechuje się długotrwałym stresem emocjonalnym, niepokojem, koszmarami sennymi i destrukcyjnymi zachowaniami w odpowiedzi na traumę;
• zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne: objawia się występowaniem – zaburzających codzienne funkcjonowanie i zajmujących wiele czasu – myśli natrętnych (obsesji) i czynności natrętnych (kompulsji);
• zaburzenia psychotyczne: ich przykładem jest schizofrenia. Charakteryzują się m.in. omamami, urojeniami oraz symptomami dezorganizacji (myślenia i zachowania);
• zaburzenia zachowania: cechują je zachowania agresywne, buntownicze i łamiące reguły społeczne;
• tiki nerwowe: charakteryzują się powtarzalnymi, niecelowymi ruchami lub wokalizacjami.

Typowe dla wieku zachowania i emocje różnią się od problemowych nasileniem, uporczywością i negatywnym wpływem na codzienne funkcjonowanie. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy zgłosić się do specjalisty zdrowia psychicznego.

Jeśli chcesz skorzystać z pomocy wykwalifikowanego psychologa dziecięcego, zgłoś się do Poradni Zdrowia Psychicznego MindHealth.

Zapisy do placówek przyjmowane są pod numerem telefonu 22 566 22 24. Istnieje też możliwość rejestracji on-line za pośrednictwem sklepu internetowego. Prowadzimy również telekonsultacje. Czekamy na Ciebie!

Koszt wizyty u psychologa dziecięcego w MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego wynosi od 150 do 180 zł — ceny mogą różnić się w poszczególnych miastach. Szczegółowe informacje na temat kosztów wizyty u psychologa dla dzieci w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i innych miejscowościach znajdziesz w naszym cenniku.

Pojedyncza sesja  trwa 50 min. Wizytę można odbyć stacjonarnie (wszystkie nasze poradnie zdrowia psychicznego mieszczą się w dogodnej lokalizacji) bądź w ramach telekonsultacji.