Psychiatra dla młodzieży

Psychiatra dla młodzieży to ekspert w zakresie zaburzeń psychicznych u nastolatków. Zajmuje się ich rozpoznawaniem i leczeniem. Część lekarzy psychiatrów prowadzi również psychoterapię. Jest ona formą oddziaływania niefarmakologicznego, która polega głównie na rozmowie z nastoletnią osobą.

Wizyty u psychiatry nie należy bagatelizować ani odkładać w czasie. Im szybciej rozpoczniemy terapię, tym większa szansa na jej skuteczność. Nieleczenie zaburzeń psychicznych u nastolatka może się wiązać z poważnymi konsekwencjami. Należą do nich m.in. trudności w nauce, konflikty z bliskimi, sięganie po alkohol, narkotyki czy dopalacze, a nawet próby samobójcze. Eksperci WHO alarmują, że samobójstwo to czwarta najczęstsza przyczyna zgonów u osób w wieku 15-19 lat.

Zaburzenia zdrowia psychicznego objawiają się w różny sposób. Mogą wpływać na emocje, myśli i zachowania. Oznaki pogorszenia stanu zdrowia psychicznego u nastolatka to m.in.:

• uporczywy smutek i przygnębienie (2 tygodnie lub dłużej) mogące świadczyć o depresji u młodzieży;
• unikanie interakcji społecznych;
• rezygnacja z dotychczasowego hobby;
• nadmierne lęki;
• samookaleczanie się;
• zmiany nawyków żywieniowych, nadmierne zwiększanie aktywności fizycznej, ciągłe wyrażanie niezadowolenia z wyglądu, intensywny strach przed przybraniem na wadze;
• mówienie o śmierci lub samobójstwie;
• skrajna drażliwość;
• niekontrolowane zachowanie;
• drastyczne zmiany nastroju, zachowania lub osobowości;
• utrata wagi;
• problemy ze snem;
• znaczne zmęczenie, niski poziom energii, apatia;
• częste bóle głowy lub brzucha, które nie są związane z przyczyną somatyczną;
• trudności z koncentracją uwagi;
• pogorszenie wyników w nauce;
• unikanie szkoły;
• halucynacje, urojenia;
• nadużywanie alkoholu, zażywanie narkotyków czy dopalaczy.

Część objawów, które można zaobserwować u młodzieży, np. zmienność nastroju,  jest typowa dla okresu dorastania i nie stanowi powodu do niepokoju. Za problematyczne uznaje się symptomy, które są nasilone, uporczywe, powodują cierpienie i utrudniają nastolatkowi codzienne funkcjonowanie.

Jeżeli zaobserwujesz takie objawy u siebie (lub — jako rodzic — u swojego dziecka), skontaktuj się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego. Zwłaszcza w przypadku zagrożenia samobójstwem trzeba szukać natychmiastowej pomocy.

Psychiatrzy dla młodzieży przyjmujący w MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego diagnozują i leczą  problemy takie jak:

• depresja: jest zaliczana do zaburzeń nastroju. Specjaliści WHO oszacowali, że to czwarta najczęstsza choroba i przyczyna niepełnosprawności nastolatków w wieku 15-19 lat. Depresja charakteryzuje się długotrwale obniżonym nastrojem i objawami natury fizycznej. U młodzieży to zaburzenie może mieć nietypowy obraz. Przeważają wówczas zachowania agresywne i autoagresywne, bunt wobec rodziców czy szkoły i nieprzestrzeganie zasad;
• zaburzenie afektywne dwubiegunowe: charakteryzują się naprzemiennym występowaniem epizodów depresyjnych i epizodów hipomanii/manii (stanów wzmożonego nastroju i aktywności zwiększonej ponad normę). Mogą występować też epizody mieszane. ChAd rozpoznaje się u około 1% nastolatków, natomiast u około 6% opisuje się objawy ze spektrum choroby afektywnej dwubiegunowej;
• zaburzenia odżywiania: charakteryzują się szkodliwymi zachowaniami żywieniowymi, np. ograniczaniem kalorii czy objadaniem się, które wpływają na zdrowie, emocje i zdolność do codziennego funkcjonowania. Częściej dotyczą dziewcząt i kobiet niż mężczyzn. Zalicza się do nich m.in. anoreksję (jadłowstręt psychiczny), bulimię (żarłoczność psychiczną) i zespół napadowego objadania się. Nie należy ich lekceważyć. Mogą zagrozić życiu;
• zaburzenia lękowe: ich objawem jest lęk nasilony nieproporcjonalnie do okoliczności, któremu towarzyszą symptomy somatyczne. Do zaburzeń lękowych zalicza się m.in. uogólnione zaburzenie lękowe (jego objawem jest obecność lęku niezależnego od sytuacji zewnętrznych, tzw. wolnopłynącego) oraz fobie (charakteryzują się nadmiernym, irracjonalnym lękiem w reakcji na określone sytuacje, obiekty czy wyobrażenie o nich). Przykładem tych ostatnich jest fobia społeczna. Jej objawy pojawiają się najczęściej w okresie dzieciństwa lub dorastania. Może dotyczyć 3% populacji ogólnej;
• zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne: polega na występowaniu nawracających, natrętnych myśli (obsesji) i/lub przymusowych czynności (kompulsji). Są one zazwyczaj przykre dla osoby z tym zaburzeniem;
• zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD): jest wywoływane przez traumę. Jego objawami mogą być retrospekcje, koszmary i silny niepokój, a także niekontrolowane myśli o wydarzeniu. Symptomy tego zaburzenia powodują poważne problemy w codziennym funkcjonowaniu;
• zaburzenia zachowania: charakteryzują się powtarzalnymi zachowaniami agresywnymi, buntowniczymi oraz łamaniem praw innych osób i reguł społecznych. Wpływają na rozwój nastolatka oraz jego interakcje z bliskimi. Ich łagodniejsza postać to zachowania opozycyjno-buntownicze;
• schizofrenia: należy do zaburzeń psychotycznych. W ostrej fazie charakteryzuje się tzw. objawami pozytywnymi, m.in. omamami, urojeniami oraz symptomami dezorganizacji (myślenia i zachowania). W toku przewlekłego przebiegu tego zaburzenia występują też tzw. objawy negatywne, np. apatia i wycofanie społeczne. U 12-35% chorych pierwsze symptomy schizofrenii pojawiają się przed 20. rokiem życia;
• zaburzenia osobowości: cechują się trwałym wzorcem zachowania i doświadczania wewnętrznego, który wyraźnie różni się od norm kulturowych dla danej osoby oraz odnosi się do całego jej życia społecznego i osobistego. Do zaburzeń osobowości zalicza się m.in. osobowość borderline (z pogranicza);
• nadużywanie substancji psychoaktywnych. W Polsce najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną jest alkohol, a wśród substancji nielegalnych – kanabinole. Pierwsze doświadczenia ze stosowaniem używek następują zwykle już około 13. roku życia. Nadużywanie substancji psychoaktywnych prowadzi m.in. do zaburzeń zachowania, problemów w szkole i utraty znajomych. Mogą pojawić się również stany depresyjne czy lękowe.

Cena wizyty u psychiatry dla młodzieży w MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego zaczyna się od 350 zł.* Cena zależy od miejscowości i typu wizyty: inny jest koszt pierwszego, a inny — kolejnego spotkania. Konsultacje diagnostyczne trwają 60 min, a wizyty kontrolne: 30 min.

Na początku procesu diagnostycznego psychiatra zbiera wywiad, rozmawiając z nastolatkiem i jego rodzicami. Specjalista może pytać m.in. o:

• objawy;
• dotychczasowe leczenie;
• edukację;
• stosowanie substancji psychoaktywnych;
• korzystanie z mediów;
• doświadczenie traumatycznego wydarzenia;
• występowanie zaburzeń psychicznych i relacje w rodzinie.

Często specjalista prosi również o wypełnienie kwestionariuszy. Następnie dokonuje oceny stanu psychicznego Pacjenta. Psychiatra może zlecić też dodatkowe badania diagnostyczne i laboratoryjne w celu np. wykluczenia fizycznych przyczyn objawów czy oceny komplikacji somatycznych, do których prowadzą niektóre zaburzenia zdrowia psychicznego (np. zaburzenia odżywiania).

Po rozpoznaniu problemu psychiatra przekazuje rodzinie informacje o diagnozie i planie terapii. Należy pamiętać, że leczenie zaburzeń psychicznych u młodzieży wymaga znacznego wsparcia i motywowania ze strony rodziców. Czasami również oni mogą otrzymać zalecenie podjęcia terapii.

Terapia zaburzeń psychicznych u nastolatków jest zależna od rodzaju problemu i nasilenia objawów. W leczeniu zaburzeń zdrowia psychicznego młodzieży najczęściej wykorzystywane są:

• psychoterapia: prowadzi ją wykwalifikowany specjalista. Może mieć charakter indywidualny, grupowy lub rodzinny. Psychoterapeuci pracują w oparciu o różne podejścia teoretyczne. Do głównych zalicza się podejście poznawczo-behawioralne (przyczyn zaburzeń psychicznych upatruje się w nim w wadliwych wyuczonych zachowaniach, przekonaniach i schematach poznawczych), systemowe (zakłada się w nim, że przyczyny zaburzeń psychicznych tkwią w zaburzeniach systemu rodzinnego) oraz psychoanalityczne i psychodynamiczne (podkreśla się w nich patogenny wpływ wczesnodziecięcych urazów emocjonalnych w relacjach z osobami znaczącymi i mechanizmów obronnych wytworzonych w radzeniu sobie z tymi urazami);

• farmakoterapia: psychiatrzy mają do dyspozycji kilka głównych grup leków. Podstawę ich podziału stanowi efektywność wobec poszczególnych grup objawów. Są to m.in. leki przeciwdepresyjne, uspokajające i nasenne, stabilizujące nastrój i przeciwpsychotyczne. Lekarz wyjaśni zasady stosowania, korzyści oraz ewentualne ryzyka związane z zażywaniem poszczególnych preparatów.

W cięższych przypadkach, np. bardzo nasilonych objawów, zagrożenia samobójstwem czy tendencji do zachowań autoagresywnych nastolatek może wymagać hospitalizacji na oddziale psychiatrycznym.

Jeżeli zauważysz u nastolatka niepokojące objawy i chcesz skorzystać z pomocy doświadczonego psychiatry dla młodzieży, umów się na konsultację ze specjalistą w jednej z Placówek Zdrowia Psychicznego MindHealth.

Zapisy przyjmowane są pod numerem 22 566 22 24. Istnieje też możliwość rejestracji on-line za pośrednictwem sklepu internetowego. Prowadzimy również telekonsultacje. Czekamy na Ciebie!

Gabinet MindHealth znajdują się w największych polskich miastach, a nasza sieć ciągle się rozwija. Obecnie nastolatków i ich rodziców zapraszamy do placówek w Warszawie, Krakowie i Białymstoku — szczegóły sprawdzisz w sklepie.

Niezależnie od miejsca zamieszkania pomoc można uzyskać też zdalnie.

Konsultacja z psychiatrą dla nastolatków przez internet lub telefon to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich osób mieszkających poza dużymi miastami. Taka forma pomocy sprawdzi się też w przypadku, gdy młody Pacjent obawia się spotkania ze specjalistą i na początek woli z nim porozmawiać, przebywając we własnym domu, gdzie czuje się bezpiecznie.

Aby skorzystać z pomocy psychiatrycznej online, wystarczy mieć komputer z mikrofonem i kamerą.