Diagnoza ADHD

ADHD (Attention Deficit-Hyperactivity Disorder) to jedno z najczęściej występujących zaburzeń neurorozwojowych. Z danych wynika, że zaburzenie dotyczy 3-5% proc. dzieci w wieku szkolnym oraz 4-5 proc. dorosłych. Bardzo często problemy trwają latami, zanim dojdzie do rozpoczęcia procesu diagnostycznego. ADHD nigdy nie pojawia się w wieku dorosłym – jego początki zawsze mają miejsce w okresie dzieciństwa. Z ADHD się „nie wyrasta”, choć objawy mogą się zmienić wraz z wiekiem. ADHD bywa dużą przeszkodą w sprawnym funkcjonowaniu dziecka w szkole, a osoby dorosłej w pracy. Zdiagnozowanie tego zaburzenia pozwala wdrożyć odpowiednie metody pomocy (np. terapię ADHD) i poprawić komfort życia.

Diagnoza ADHD to zwykle kilkuetapowy proces, obejmujący wywiad, obserwację i test. Jak dokładnie ona przebiega w przypadku dzieci, a jak u dorosłych? Szczegóły opisujemy poniżej.

Na pierwszym spotkaniu ze specjalistą zbierany jest szczegółowy wywiad, dotyczący występujących objawów oraz historii dolegliwości. Psycholog często pyta o dzieciństwo oraz o zachowania z tego okresu – są one pomocne dlatego, że ADHD nie rozwija się u dorosłych – pojawia się w wieku dziecięcym i nie zostaje rozpoznane. Następnie (na kolejnym spotkaniu) przeprowadzany jest test diagnostyczny. W placówkach MindHealth – Centrum Zdrowia Psychicznego wykorzystywany jest do tego celu kwestionariusz DIVA.

Test DIVA odnosi się zarówno do dzieciństwa Pacjenta, jak i sytuacji obecnej. Należy pamiętać, że zdiagnozowanie ADHD jest możliwe tylko wtedy, kiedy pewne charakterystyczne objawy występowały już wcześniej. Pytania obejmują zachowania i sytuacje, które utrudniają codzienne funkcjonowanie – np. niedbałość, ciągłe pobudzenie, umiejętność słuchania, czekania na swoją kolej, stosowania instrukcji w życiu, gubienia przedmiotów, rozpraszania się pod wpływem bodźców, codziennego funkcjonowania, wypełniania obowiązków, itd. Test DIVA składa się z trzech części, każda z nich odnosi się do objawów występujących zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłości:

1. część pierwsza: Kryteria dla Deficytu Uwagi;
2. część druga: Kryteria dla Nadpobudliwości Psychoruchowej i Impulsywności;
3. część trzecia: Wiek, w którym wystąpiły zaburzenia funkcjonowania spowodowane obecnością objawów ADHD.

Samo wykonanie testu nie wystarczy do postawienia pełnej diagnozy. Niezbędny jest także wywiad z Pacjentem, gdyż w 75 proc. przypadków ADHD występuje w towarzystwie innych zaburzeń. Tylko rozmowa ze specjalistą pozwala ustalić, na co cierpi Pacjent i jak mu pomóc.

Warto także dodać, że w wieku dorosłym jest możliwe postawienie diagnozy ADHD przy istnieniu już 4 objawów zaburzeń koncentracji uwagi i/lub nadpobudliwości i impulsywności, przy czym z kwestionariusza DIVA mogą wyjść inne typy ADHD w dzieciństwie niż występujący obecnie. Rolą psychologa jest właściwe rozpoznanie i zaproponowanie dalszego procesu terapeutycznego.

Diagnozowanie ADHD u dzieci przeprowadzane jest w placówkach MindHealth – Centrum Zdrowia Psychicznego analogicznie, jak u dorosłych, z tą różnicą, że wykorzystuje się test CONNERS 3 (dla dzieci i młodzieży w wieku 6-18 lat). Pierwsza wizyta opiera się na rozmowie z rodzicami bądź dzieckiem, zebraniu wywiadu i obserwacji. Na kolejnej wykonuje się testy diagnostyczne, natomiast na trzeciej wizycie następuje zaprezentowanie wyników testu i obserwacji oraz omówienie diagnozy.

Test CONNERS 3 to narzędzie diagnostyczne wykorzystywane nie tylko przy diagnozie ADHD, ale także diagnozujące zaburzenia współwystępujące, np. zaburzenia zachowania i zaburzenia opozycyjno-buntownicze, dlatego psycholog po analizie wyników testu będzie mógł udzielić rodzicom obszernych informacji o problemie dziecka oraz zalecić odpowiednie dalsze postępowanie. Rodzice otrzymują także pisemną diagnozę kliniczną na zakończenie procesu diagnozy.

Wczesne zdiagnozowanie ADHD pozwala pomóc dziecku lepiej odnaleźć się w środowisku szkolnym, ponieważ ma ono specyficzne potrzeby edukacyjne. Bardzo często dzieci z ADHD zapominają o zadanych pracach domowych, przez nieuwagę popełniają proste błędy, unikają psychicznie obciążających zadań, są gadatliwe, przeszkadzają innym dzieciom w trakcie lekcji, wchodzą w słowo i mają problemy z siedzeniem w bezruchu. Zdając sobie sprawę z ich specyficznych potrzeb rodzice i nauczyciele dziecka zdiagnozowanego są w stanie skupić się na jego deficytach i pomóc mu w osiągnięciu dobrych wyników w nauce.

Diagnoza przeprowadzana jest w Warszawie, Wrocławiu, Katowicach, Krakowie, Gdańsku i Toruniu. Ceny diagnozy wahają się w zależności od miasta. Wynoszą odpowiednio:

• w Warszawie - 360 zł,
• we Wrocławiu - 300 zł,
• w Katowicach - 300 zł,
• w Krakowie - 350 zł,
• w Gdańsku - 350 zł,
• w Toruniu - 300 zł*.

Wizyta u psychologa diagnosty kosztuje tyle samo bez względu na wiek Pacjenta. Aby się umówić, należy zadzwonić pod numer (22) 566 22 24 lub skorzystać ze sklepu internetowego.