Terapia psychodynamiczna

Terapia psychodynamiczna (inaczej: psychoterapia psychoanalityczna) to metoda oddziaływania leczniczego, która zakłada występowanie „dynamicznej nieświadomości”, czyli zjawisk wpływających na ludzkie odczucia pomimo braku świadomości ich występowania. 

Na profesjonalnie poprowadzoną terapię psychodynamiczną zapraszamy do MindHealth — Centrum Zdrowia Psychicznego. 

Terapia psychodynamiczna: pacjentka rozmawia z terapeutką

Terapia psychodynamiczna – czym jest?

Terapia psychodynamiczna opiera się na założeniu, że na samopoczucie i zachowanie pacjenta wpływają przede wszystkim powtarzające się, nieświadome myśli i uczucia.

Psychoterapia psychoanalityczna uwzględnia szereg czynników determinujących sukces terapeutyczny. We współpracy z Pacjentem terapeuta porusza istotne kwestie doświadczeń z dzieciństwa, w szczególności te związane z osamotnieniem, odrzuceniem czy zaniedbaniem. Terapeuta uświadamia Pacjentom rolę, jaką w dorosłym życiu pełnią dziecięce zranienia i nagromadzone w ciągu całego życia negatywne emocje.

Psychoterapeuta pracuje więc nad poprawą samoświadomości Pacjenta oraz zmianą starych, niekorzystnych wzorców myślenia w taki sposób, aby osoba poddająca się leczeniu mogła przejąć pełną kontrolę nad własnym życiem i dobrostanem psychicznym.

Praca z Pacjentem w nurcie psychodynamicznym podkreśla znaczenie relacji terapeutycznej i dialogu. Te dwa kluczowe elementy pozwalają terapeucie zrozumieć sposób odbierania i kreowania rzeczywistości przez Pacjenta. Z kolei rozmowa ze specjalistą ułatwia Pacjentowi spojrzenie na dotychczasowe doświadczenie z zupełnie innej, nowej perspektywy.

Podczas sesji terapeutycznych specjaliści zwracają uwagę na obecność schematów, które — ukształtowane na przestrzeni lat — wpływają destabilizująco na kontakty społeczne, bliskie więzi i postrzeganie własnej osoby przez Pacjenta. Nie bez znaczenia pozostają również rozbudowane mechanizmy obronne, które jako zakorzeniony „system”, utrudniają uwolnienie się od przeszłości – zaburzając świadomość, rozumienie siebie, swojego życia i najbliższego otoczenia.

Jak wygląda psychoterapia psychoanalityczna?

Sesje terapeutyczne u specjalisty pracującego w tym nurcie to przede wszystkim doszukiwanie się źródeł aktywności, zachowań, myśli, działań oraz pragnień Pacjenta. Celem terapii psychodynamcznej jest odnalezienie i zrozumienie przyczyn nieuświadomionego smutku, gniewu czy cierpienia. Jednak nie odbywa się to za wszelką cenę. Każda reakcja Pacjenta na trudne wydarzenia (wspomnienia) z życia, to dla specjalisty źródło informacji podczas sesji.

Celem terapii psychodynamicznej jest dążenie do zmniejszenia niekorzystnych objawów, a tym samym poprawy jakości życia Pacjenta. Terapeuta interpretuje procesy psychiczne i emocjonalne, uzyskując wgląd w życie i teraźniejsze problemy osoby korzystającej z terapii.

Według podstawowych zasad prowadzenia terapii psychodynamicznej analizie i interpretacji zostają poddane:
• emocje;
• myśli;
• doświadczenia wczesnego okresu życia;
• i wierzenia Pacjenta.

Metody stosowane przez terapeutę

Podstawowe procedury terapeutyczne stosowane w nurcie psychodynamicznym to:

  • swobodne skojarzenia – metoda ujawniająca potrzeby i instynktowne pragnienia Pacjenta;
  • interpretacja snów — największe znaczenie podczas stosowania tej metody mają skojarzenia pacjenta i jego pierwsze odczucia oraz myśli dotyczące snów;
  • interwencje interpretujące;
  • konfrontacja fantazji Pacjenta z rzeczywistością.

Ile trwa terapia psychodynamiczna?

Sesje terapeutyczne ukierunkowane są na zyskanie większego wpływu na źródło problemu, który dzięki temu przestanie sterować życiem Pacjenta i pozwoli mu osiągnąć lepsze samopoczucie. Przepracowanie „nieuświadomionego” to zachęcanie Pacjenta to wyrażania swobodnych myśli i skojarzeń.

Czas trwania całej terapii psychodynamicznej oraz ilość sesji niezbędnych do osiągnięcia zauważalnej u Pacjenta poprawy określana jest indywidualnie. Znaczna część sukcesu leży po stronie Pacjenta – na skrócenie czasu terapii ma wpływ jego otwartość na dialog i szczerość wobec osoby ją prowadzącej.

Dynamika psychicznych przeżyć, badana również na podstawie fantazji, pozwala doszukiwać się nowych znaczeń i lepiej zrozumieć sytuację osoby odbywającej terapię.

Cele terapii

Psychoterapeuci kierują się dobrem Pacjenta i osiągnięciem przez niego sukcesu terapeutycznego. Celem terapii psychodynamicznej jest przede wszystkim wzmocnienie samoświadomości oraz pomoc Pacjentowi w przepracowaniu odczuwanych myśli, przekonań i uczuć, nierzadko związanych z trudnymi doświadczeniami z dzieciństwa.

Ich ujawnienie pozwala uporać się przewlekłym problemem Pacjenta. Specjaliści zdrowia psychicznego mają świadomość, jak trudne jest to wyzwanie, dlatego wspierają pacjenta na każdym etapie procesu terapeutycznego.

Terapia psychodynamiczna pozwala:

  • przepracować trudne wydarzenia/wspomnienia z przeszłości;
  • rozwiązać nieuświadomione konflikty/problemy;
  • przeżyć emocjonalne doświadczenie w oparciu o mechanizm przeniesienia;
  • złagodzić odczuwanie nieprzyjemnych objawów psychicznych i/lub fizycznych;
  • poprawić relacje z najbliższym otoczeniem (poprawa komunikacji interpersonalnej);
  • zwiększyć lub odkryć posiadane zasoby psychologiczne;
  • zbudować satysfakcjonujące relacje rodzinne, partnerskie;
  • zwiększyć osobiste kompetencje – w tym świadomość znaczenia inteligencji emocjonalnej.

Moment zakończenia terapii psychodynamicznej ustalany jest indywidualnie. Warto wiedzieć, że chęć zakończenia terapii bywa umotywowana nie faktycznie poprawiającym się stanem Pacjenta, ale jego lękiem przed dalszym poznawaniem siebie – fachowo określana mianem „ucieczki w zdrowie”. Z tego względu terapeuci mogą starać się zachęcić Pacjenta do jej kontynuacji aż do momentu osiągnięcia zakładanych celów.

Terapia psychodynamiczna – dla kogo?

Psychoterapia psychodynamiczna to rodzaj oddziaływania terapeutycznego dedykowanego osobom zmagającym się z różnymi problemami – nie tylko psychicznymi. Jest przeznaczona dla pacjenta indywidualnego, par oraz rodzin i grup. W zależności od potrzeb może obejmować kilka-kilkanaście spotkań lub być procesem długotrwałym, trwającym nawet rok lub dłużej.

Terapia psychodynamiczna jest idealnym rozwiązaniem dla każdego, kto chce lepiej radzić sobie z trudnymi emocjami, wydarzeniami lub wspomnieniami z przeszłości. To sposób na odnajdywanie bardziej konstruktywnych rozwiązań dla swojego dobrego samopoczucia.

Tym, na co szczególnie zwraca się uwagę przy podejmowaniu decyzji o terapii, jest długotrwały skutek: zmiana utrzymująca się przez długi czas, problem, który nie powraca lub emocje, które pozwalają osiągnąć wewnętrzną równowagę, spokój i harmonię.

Kiedy warto zapisać się na terapię?

Problemami, z którymi warto zgłosić się do terapeuty pracującego w oparciu o nurt psychodynamiczny są m.in.:

  • zaburzenia nastroju (afektywne):
  • zaburzenia afektywne dwubiegunowe (choroba/psychoza/reakcja maniakalno-depresyjna;
    - epizod depresyjny;
    - zaburzenia depresyjne nawracające (nawracające epizody: depresji psychogennej, reaktywnej, depresyjnej i zależnej od pory roku);
    - uporczywe zaburzenia nastroju (afektywne zaburzenia osobowości, osobowość cykloidalna, osobowość cyklotymiczna);
  • zaburzenia odżywiania:
    - jadłowstręt psychiczny (anoreksja);
    - żarłoczność psychiczna (bulimia);
    - przejadanie psychogenne;
  • zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną:
    - zaburzenia lękowe w postaci fobii (fobie społeczne);
    - zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne;
    - reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne (ostra: reakcja kryzysowa, reakcja na stres, stan kryzysowy, szok psychiczny);
    - syndrom stresu pourazowego (PTSD);
  • zaburzenia osobowości;
  • problemy w relacjach z innymi ludźmi;
  • inne problemy warte skonsultowania.

Terapia psychodynamiczna: efekty

Oczekiwany efekt terapeutyczny zależy od wielu czynników, jednak badania pokazują, że:

  • znaczna część pacjentów odczuwa ulgę, osiąga spokój, lepiej radzi sobie w życiu po ukończeniu terapii psychoanalitycznej;
  • terapia psychodynamiczna poprawia odczuwanie emocji oraz radzenie sobie z nimi;
  • terapia korzystnie wpływa na zachowanie pacjentów;
  • osoby, które poddały się procesowi terapeutycznemu, odczuwają większą satysfakcję w życiu zawodowym;
  • terapia psychodynamiczna poprawia zdrowie, zmniejszając tym samym ilość interwencji medycznych (dni niezdolności do pracy itp.);
  • wpływa na poprawę stanu klinicznego pacjentów ze zdiagnozowanymi chorobami tj. depresja, PTSD (zaobserwowano korzystne zmiany w mózgu wynikające z podjętej psychoterapii – były one podobne do zmian osiąganych po leczeniu farmakologicznym).

Grupowa terapia psychodynamiczna: co trzeba wiedzieć?

Terapię psychodynamczną można odbywać zarówno indywidualnie, jak i w parach lub grupach.

Zaleca się, aby terapia grupowa prowadzona w nurcie psychodynamicznym liczyła (w zależności od źródeł literaturowych i badań) od 7 do 12 osób lub od 7 do 9 pacjentów. Część specjalistów wskazuje, że praca grupowa podczas terapii psychodynamicznej, przy udziale większej ilości osób (powyżej 9) może utrudniać pracę w treningu intrapsychicznym. Z kolei grupy o zwiększonej liczebności korzystniej wpływają na proces socjalizacji.

Wybór formy psychoterapii analitycznej zależy od preferencji Pacjenta i zaleceń specjalisty zdrowia psychicznego.

Słowniczek terapeutyczny

  • Trening interpersonalny

Treningiem interpersonalnym nazywana jest metoda rozwoju specyficznym umiejętności – poznania siebie i swojego sposobu funkcjonowania (np. w odniesieniu do grupy, otoczenia). Trening uczy i wspomaga rozwijanie kompetencji społecznych – interpersonalnych. Jako element psychoedukacji, zwiększa świadomość relacji, wyrażania emocji, funkcjonowania w grupie czy efektywność pracy.

  • Trening intrapsychiczny

Metoda stosowana przez psychoterapeutów, umożliwiająca jej uczestnikom zwiększać świadomość własnych problemów emocjonalnych. Trening intrapsychiczny pozwala na lepsze rozumienie siebie i wykorzystywanie swoich zasobów w tym przezwyciężanie ograniczeń i wewnętrznych blokad. 

Terapia psychodynamiczna: zapisy

Zapraszamy na terapię psychodynamiczną w MindHealth Centrum Zdrowia Psychicznego. Zapisy przyjmowane są pod nr tel.  22 566 22 24. Do placówki w wybranej miejscowości można umówić  się też przez sklep internetowy.

Zapraszamy na wizyty stacjonarne i wygodne telekonsutacje, które można odbywać z własnego domu.

Terapia psychodynamiczna